Nee, op dit moment betalen sportclubs in België niet mee aan de algemene kosten van de politie-inzet rondom hun wedstrijden.

De kosten voor de inzet van de politie voor het handhaven van de openbare orde en veiligheid in de openbare ruimte (buiten het stadion) worden in België traditioneel gedragen door de overheid (en dus de belastingbetaler).

Hier is een uitsplitsing van de situatie:

1. Huidige situatie (Kosten voor de overheid)

De kosten voor de politie-inzet bij sportevenementen, met name bij risicovolle voetbalwedstrijden, zijn aanzienlijk. Volgens recente schattingen betaalt de overheid jaarlijks miljoenen euro's voor deze inzet. De verantwoordelijkheid voor de veiligheid buiten het stadion ligt bij de politie en de overheid.

2. Veiligheid in het Stadion (Kosten voor de Club)

De sportclubs zelf zijn wel verantwoordelijk en betalen voor de veiligheid binnen het stadion. Dit omvat:

• Stewards: Het opleiden en inzetten van stewards.

• Infrastructuur: Investeringen in camera's, toegangscontrolesystemen, en moderne stadions om de veiligheid te garanderen.

• Veiligheidsorganisatie: De club heeft een eigen veiligheidsorganisatie en moet voldoen aan strenge veiligheidsvoorschriften opgelegd door de overheid en de sportbonden (de zogenaamde "Voetbalwet").

3. Het debat over 'Betaalpolitie'

Er is in België al jaren een debat gaande over de invoering van zogenaamde 'betaalpolitie' of een 'veiligheidsbijdrage'.

• Doel: De overheid en de politie pleiten hiervoor om de druk op de beperkte politiemiddelen te verlichten en de clubs (vooral de winstgevende clubs) te laten meebetalen aan de kosten die hun evenementen veroorzaken.

• Argument Clubs: De sportclubs (en hun organisaties) zijn hier over het algemeen tegen. Zij stellen dat zij al fors investeren in veiligheid binnen het stadion en dat de overheid verantwoordelijk is voor de openbare orde. Eventuele overtredingen buiten het stadion worden bovendien vaak begaan door een kleine groep criminelen, niet door de meerderheid van de supporters.

Kortom: Hoewel er sterke politieke wensen zijn om sportclubs te laten meebetalen aan de politiekosten, is deze verplichting op dit moment nog niet ingevoerd in België. De kosten voor politie-inzet in de openbare ruimte zijn nog steeds voor rekening van de overheid.

hoe zit dat met grote concerten, wordt deze dan wel doorgerekend ?

Net als bij sportwedstrijden, is de situatie in België bij grote concerten en festivals zo dat de algemene kosten voor de openbare orde en veiligheid (politie-inzet buiten het terrein) momenteel door de overheid worden betaald.

Er is echter een belangrijk onderscheid te maken:

1. Veiligheid binnen het evenemententerrein (Kosten voor de Organisator)

De organisator van het concert of festival draagt de verantwoordelijkheid en kosten voor:

• Private Bewaking/Security: Het inhuren van professionele en erkende bewakingsfirma's (privé-security) om de veiligheid, toegangscontrole en orde op het terrein zelf te garanderen.

• Stewards: Het inzetten van eigen personeel voor begeleiding en toezicht (vergelijkbaar met sportclubs).

• Noodplanning en Infrastructuur: Het opstellen van een veiligheidsplan, en de kosten voor o.a. medische hulp, brandweer en verkeersbegeleiding door private diensten.

2. Openbare Orde buiten het terrein (Kosten voor de Overheid)

De overheid (en de lokale politiezone) is verantwoordelijk voor de handhaving van de openbare orde en veiligheid:

• Politie-inzet: Patrouilles en acties in de omgeving van het evenement, op parkings, campings (indien buiten het afgesloten terrein) en op de aan- en afvoerwegen.

• Verkeersmaatregelen: Het regelen van het verkeer op de openbare weg.

De discussie over 'Betaalpolitie'

Het debat over de 'betaalpolitie' (waarbij de organisatoren een deel van de politiekosten moeten betalen) geldt net zo goed voor festivals en concerten als voor voetbalwedstrijden.

• Standpunt Overheid/Politie: Sommige politici en politieorganen pleiten ervoor om deze kosten (deels) door te rekenen, aangezien de middelen van de politie beperkt zijn en grote, commerciële evenementen veel inzet vragen (vaak met dure overuren in het weekend).

• Juridisch Kader: In België is er tot op heden (oktober 2024) geen algemene wetgeving die organisatoren van festivals of concerten verplicht om mee te betalen aan de gewone politie-inzet voor de handhaving van de openbare orde. De publieke veiligheid wordt gezien als een overheidstaak.

Kortom, de organisator van een concert of festival betaalt voor de veiligheid op het terrein, maar de kosten voor de gewone, preventieve politie-inzet rondom het evenement worden betaald door de gemeenschap.

je zou deze betaling kunnen koppelen aan een omzet tarief door bv te eisen dat er  minimaal 5% van de kaartverkoop of jaaromet van de organistaie moet worden betaald

Dat is inderdaad een van de mechanismen die in het debat over de zogenaamde 'betaalpolitie' wordt gesuggereerd.

Hoewel er in België op dit moment geen wettelijke verplichting is om een vast percentage van de omzet of kaartverkoop af te staan voor politie-inzet, wordt een dergelijke methode vaak als een mogelijke oplossing naar voren geschoven in politieke discussies.

Waarom een Omzet- of Kaartverkooptarief?

Een systeem waarbij de bijdrage van de organisator gekoppeld is aan de omzet of de kaartverkoop, wordt om de volgende redenen overwogen:

1. Rechtvaardigheid: Het maakt een duidelijk onderscheid tussen kleine, lokale evenementen (die weinig politie-inzet vereisen) en grote, commerciële festivals of topvoetbalwedstrijden (die enorme winsten genereren en hoge veiligheidskosten veroorzaken). De "vervuiler" betaalt.

2. Transparantie: Het biedt een vaste, vooraf bekende berekeningsbasis voor de organisator, in tegenstelling tot het doorrekenen van de werkelijke, fluctuerende loonkosten van de ingezette agenten.

3. Administratieve Vereenvoudiging: Het vermijdt complexe discussies over hoeveel agenten nu precies "binnen" versus "buiten" het terrein stonden.

Huidige Status in België

De invoering van een dergelijk systeem is nog in de fase van politieke bespreking en debat. Er is nog geen federaal of Vlaams decreet (wet) dat clubs of festivalorganisatoren verplicht om bijvoorbeeld 5% van hun ticketinkomsten af te staan voor de algemene politie-inzet.

De politieke wil om de kosten voor de belastingbetaler te verminderen is er, maar de sport- en evenementensector verzet zich vaak tegen deze plannen, omdat ze dit zien als het afschuiven van een kerntaak van de overheid (openbare veiligheid).

Conclusie: Het koppelen van de veiligheidsbijdrage aan een percentage van de omzet of ticketverkoop is een veelbesproken concept in België, maar is nog geen wettelijk verankerde praktijk voor de kosten van de politie-inzet in de openbare ruimte.